Zawodowi sportowcy od zarania dziejów szukają złotego środka, który pomógłby nie tylko w pracy nad własną sylwetką, ale również wykonywaniu systematycznych postępów. Jednego możemy być pewni – do tej pory nic nie okazało się bardziej skuteczne niż odpowiedni trening połączony ze zbilansowaną dietą. Wbrew pozorom, ten drugi element wcale nie jest mniej istotny. Mowa jednak o profesjonalistach, a jak wygląda to w przypadku osób ćwiczących rekreacyjnie? Jaką rolę spełniają w codziennej diecie coraz powszechniej stosowane suplementy diety, zwane potocznie odżywkami?
Podczas regularnego praktykowania jakiejkolwiek dyscypliny sportowej dieta jest czynnikiem absolutnie niezbędnym. Aby zacząć wreszcie dostrzegać efekty wielu godzin spędzonych na treningu, równie dużą wagę należy nadać dostarczaniu organizmowi odpowiednich składników odżywczych. To one dają bowiem energię do działania, wobec czego bez nich nie ma nawet mowy o odpowiednio wykonanej sesji treningowej. Niezależnie od tego czy ćwiczymy profesjonalnie, czy też jesteśmy amatorami, zdrowe nawyki żywieniowe mają fundamentalne znaczenie. Warto jednak zastanowić się, jaką rolę odgrywają poszczególne składniki, jeśli chodzi o prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Najważniejszym budulcem jest oczywiście białko. Proteiny, poza faktem, że w dużym stopniu przyczyniają się do wzrostu masy mięśniowej, pomagają także w jej utrzymaniu. Białko to niewątpliwie klucz do sukcesu zarówno dla zawodowców, jak i amatorów. W takim razie gdzie można znaleźć owy składnik? Wyróżniane są dwa rodzaje białek – zwierzęce i roślinne. Te pierwsze, jak sama nazwa wskazuje, pochodzą od zwierząt, więc znajdziemy je na przykład w mięsie, rybach, mleku, czy jajach. Nazewnictwo nie jest mylące również przy okazji białek roślinnych. Występują one choćby w ryżu, fasoli i grochu.
Nie są to natomiast jedyne sposoby, by dostarczyć organizmowi tego koniecznego budulca. Alternatywę stanowią właśnie tytułowe suplementy diety, a konkretnie doskonale znane każdemu, kto kiedykolwiek miał styczność z siłownią, odżywki białkowe. Chociaż są one prawdopodobnie najchętniej stosowanym suplementem wśród sportowców, nie należy traktować ich jako zamiennik zbilansowanej diety, co nie zmienia faktu, że przy odpowiednim stosowaniu stanowią wartościowy dodatek. Zapotrzebowanie na białko wzrasta wraz z intensywnością treningów, zatem dzienną dawkę suplementu powinniśmy na bieżąco konsultować z profesjonalnym trenerem lub dietetykiem.
Kolejnym niezwykle istotnym składnikiem z punktu widzenia osób uprawiających sport, także w wydaniu rekreacyjnym, są węglowodany, które nasz organizm magazynuje pod postacią glikogenu, by następnie czerpać z nich energię. A ta z kolei przekłada się na zdecydowanie lepiej wykonywane treningi, które w dalszej perspektywie skutkują okazałymi efektami. Węglowodany – podobnie jak białko – występują w produktach codziennego spożycia. W dużych ilościach znajdziemy je między innymi w makaronach, ryżu, czy chlebie pszennym. Warto sięgać także po owoce, takie jak banany, winogrona oraz gruszki.
Jeśli chodzi suplementy węglowodanowe, dobrym rozwiązaniem są tak zwane gainery, które poza „węglami” zawierają również białko. W ten sposób wspomagają budowę beztłuszczowej masy mięśniowej. Dodatkowo preparaty te są bogate w różnego rodzaju minerały i witaminy. Najlepszym wyborem dla osób uprawiających dyscypliny, w których liczą się przede wszystkim wytrzymałość i siła fizyczna, będą odżywki typu carbo. Wspomagają one pracę mięśni i zwiększają wydajność.
Nie można oczywiście zapominać o cieszących się nieco gorszą sławą tłuszczach. Poza dostarczaniem energii, mają one pozytywny wpływ na trawienie i ułatwiają organizmowi przyswajanie poszczególnych składników. W codziennej diecie kluczowe są przede wszystkim kwasy tłuszczowe nienasycone – bez nich ani rusz! Natura nie obdarzyła naszego organizmu umiejętnością ich wytwarzania, więc musimy dbać o to, aby systematycznie dostarczać je wraz z pożywieniem. Największą ich ilość znajdziemy w olejach roślinnych z nasion czy orzechów oraz w wyrobach rybnych.
Witaminy i minerały – to nieodłączna część życia każdego sportowca, zarówno profesjonalnego, jak i amatora. Mają one wpływ praktycznie na wszystkie reakcje zachodzące w naszym organizmie – od pracy mięśni aż po prawidłową kondycję psychofizyczną, w związku z czym warto sięgać po owoce i warzywa, które stanowią niezawodne źródło mikroelementów. Witaminę C znajdziemy na przykład w natce pietruszki, witaminy E możemy się spodziewać w oleju słonecznikowym, zaś popularny beta-karoten znajduje się oczywiście w marchwi. Innym sposobem na wzbogacenie diety o niezbędne witaminy i minerały jest – a jakże – stosowanie odpowiednich suplementów. Podobnie jak w przypadku wszystkich odżywek, powinny one jednak stanowić wyłącznie dodatek do naszego jadłospisu.
Na koniec warto nieco bliżej przyjrzeć się najchętniej stosowanym przez osoby aktywne fizycznie suplementom. Najbardziej rozpowszechniona wśród sportowców (także amatorów) jest obecnie kreatyna, która sprawdzi się przy uprawianiu niemal każdej dyscypliny. Ułatwia bowiem utrzymanie intensywnego poziomu treningów i przyspiesza regenerację. Nie sposób nie wspomnieć także o kofeinie. Na myśl od razu przychodzi kawa, bez której duża część społeczeństwa nie wyobraża sobie poranka. Jednak kofeina występuje też pod postacią tabletek, które stają się coraz bardziej powszechne – dzięki nim w krótkim czasie można zyskać nowe pokłady sił i energii przed rozpoczęciem treningu.
Istnieje zatem mnóstwo sposobów, by zadbać o dobre samopoczucie i właściwe funkcjonowanie organizmu podczas uprawiania sportu, niekoniecznie wyczynowego. Jeśli komuś zależy na uzyskaniu realnych rezultatów, dieta jest równie ważna jak trening, a suplementy mogą posłużyć jako cenny do niej załącznik. W przypadku sportowców-amatorów należy jednak pamiętać, że ich zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju składniki jest nieporównywalnie mniejsze niż u profesjonalistów. Dlatego warto podejść do tego tematu dojrzale i dla własnego dobra nie katować organizmu monstrualnymi dawkami „supli”.
Zdjęcie wyróżniające: Pixabay