Wegetarianizm, weganizm, dieta wysokobiałkowa, lekkostrawna – sposobów odżywiania profesjonalnych zawodników jest mnóstwo, a każdy z nich dobierany jest do jego indywidualnych preferencji, oczekiwanych efektów i uprawianej dyscypliny sportu.
Jednym z głównych celów unormowania systemu odżywiania profesjonalnych zawodników jest obniżenie częstotliwości sięgania po doping anaboliczny. Odpowiednio przygotowana dieta dostarczająca niezbędnych mikroelementów i składników odżywczych ma zapobiegać chęci sztucznego poprawiania kondycji za pomocą nielegalnych suplementów diety czy syntetycznych substancji.
W związku z tą koncepcją, w 1991 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski po raz pierwszy zorganizował konferencję dotycząca zasad żywienia sportowców. Podobne wydarzenia miały miejsce w 2003 i 2010 roku. Organizacja stworzyła odpowiednie przepisy według aktualnych badań oraz zaleceń najbardziej cenionych ekspertów w zakresie dietetyki. Komisja zajmująca się tą kwestią opracowała nawet specjalny poradnik praktyczny zdrowia i odżywiania sprzyjający wysokiej formie fizycznej.
Źródło: bieganie.pl
Prawidłowy plan żywienia dla sportowca ma za zadanie wzmocnić jego organizm, pomagać w procesach metabolicznych, zwiększyć odporność, dodawać energii i potrzebnych składników odżywczych oraz poprawiać możliwości fizyczne podczas treningu czy zawodów. Przygotowujący indywidualną dietę specjaliści zwracają uwagę na płeć zawodnika, wiek, możliwości regeneracyjne, uprawianą dyscyplinę sportu, aktualną kondycję, przebyte choroby, alergie oraz wymaganą masę ciała.
Waga zawodnika jest szczególnie istotnym aspektem, ponieważ w zależności od dyscypliny wymaga się innych wartości fizycznych. Dla sportowców uprawiających sporty silnie wydolnościowe, jak biegi, pływanie czy maratony, każdy dodatkowy kilogram to dodatkowe obciążenie, większe zmęczenie oraz gorsze wyniki sportowe.
W przypadku dyscyplin takich jak sztuki walki, podnoszenie ciężarów czy trójbój siłowy, zawodnicy osiągają konkretną masę i zbijają wagę dopiero przed samym dniem ważenia lub zawodów – po to, aby maksymalnie zwiększyć wydolność organizmu. Odpowiednio stworzona dieta pomaga w osiąganiu dobrej kondycji fizycznej, poprawia samopoczucie i wzmacnia organizm przed intensywnym wysiłkiem.
Zawodnicy uprawiający takie dyscypliny, jak rzut młotem, oszczepnictwo, podnoszenie ciężarów, kulturystyka, pływanie czy biegi na średnich dystansach dostarczają swojemu organizmowi składniki, które mają zwiększyć masę mięśniową i siłę. Dla tych sportowców dedykowana jest dieta wysokobiałkowa, bogata w węglowodany oraz dbająca o prawidłowe nawodnienie organizmu.
Wielu z zawodników dostarcza organizmowi węglowodanów w postaci świeżych owoców, suplementów diety, specjalnych batonów czy napojów izotonicznych w trakcie trwania zawodów lub treningu – po to, aby nie zmniejszać poziomu energii i uzupełniać utracone zapasy.
Dieta sportowców zajmujących się sportami wytrzymałościowymi opiera się na dużych ilościach żelaza, wzmacniającego wytrzymałość mięśni. Przed i po treningu zaleca się spożycie posiłków o wysokiej zawartości białka oraz węglowodanów.
Zawodnicy zajmujący się maratonami, kolarstwem czy triathlonem powinni podczas zawodów uzupełniać płyny co kilkanaście minut, a także dbać o wysoki poziom glikogenu.
Dyscypliny realizowane w grupach można podzielić na te bardziej siłowe i te, które wymagają znakomitego przygotowania wytrzymałościowego. Pod uwagę należy wziąć liczbę graczy, rozmiar boiska, czas trwania meczu, długość sezonu czy fazy treningowe.
Badania naukowe wykazały, że w przypadku diety zawodników sportów drużynowych należy dbać nie tylko o właściwości fizyczne posiłków, ale także wpływ na zdrowie psychiczne, na przykład poprzez odpowiednie nawodnienie oraz suplementację. W jadłospisie sportowca powinny znaleźć się zielone warzywa bogate w niezbędne witaminy, białko zmniejszające mikrouszkodzenia włókien mięśniowych i węglowodany proste uzupełniające utraconą podczas długiego wysiłku energię, w tym ciemne pieczywo, ryż i kasza.
Foto wyróżniające: Freepik